Οικονομικός μετασχηματισμός μέσω της νομιμοποιημένης βιομηχανίας τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα

 

Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει αναμορφώσει ένα σημαντικό κομμάτι του οικονομικού της τοπίου μετά τη νομιμοποίηση των τυχερών παιχνιδιών, μια απόφαση που κάποτε προκαλούσε έντονες συζητήσεις. Αυτό που παλαιότερα θεωρούνταν περιθωριακή δραστηριότητα έχει πλέον μετατραπεί, σχεδόν απροσδόκητα, σε βασικό παράγοντα της δημοσιονομικής ανάκαμψης της χώρας. Σήμερα αντιστοιχεί περίπου στο 3,5% του εθνικού ΑΕΠ.

Η κλίμακα της δραστηριότητας είναι εντυπωσιακή. Το 2023, οι παίκτες στοιχημάτισαν περίπου 31,5 δισεκατομμύρια δολάρια, αποφέροντας 2,8 δισεκατομμύρια σε ακαθάριστα έσοδα από τυχερά παιχνίδια. Η άνοδος αυτή δεν προήλθε μόνο από τις παραδοσιακές μορφές στοιχηματισμού, η ταχεία ανάπτυξη των Live Casino συνέβαλε σημαντικά, προσελκύοντας τόσο Έλληνες παίκτες όσο και επισκέπτες από το εξωτερικό που αναζητούν τον συνδυασμό διαδραστικότητας σε πραγματικό χρόνο και ψηφιακής ευκολίας.

Για μια χώρα που πέρασε χρόνια υπό το βάρος της λιτότητας, τα φορολογικά έσοδα από τα τυχερά παιχνίδια αποτέλεσαν σανίδα σωτηρίας, καλύπτοντας κενά και προσφέροντας σταθερές εισροές στον κρατικό προϋπολογισμό. Οι επενδύσεις, εγχώριες και ξένες, κατευθύνθηκαν τόσο σε φυσικές εγκαταστάσεις όσο και σε ψηφιακές πλατφόρμες. Μέχρι πρόσφατα, λίγοι θα φαντάζονταν ότι ο χώρος των τυχερών παιχνιδιών θα γινόταν παράγοντας σταθερότητας στην οικονομική πορεία της Ελλάδας.

Αύξηση κρατικών εσόδων και μεταβαλλόμενη αγορά

Ένα από τα πιο ορατά αποτελέσματα της νομιμοποίησης είναι η άμεση ενίσχυση των κρατικών οικονομικών. Το 2017, οι φόροι στα τυχερά παιχνίδια έφτασαν τα €662 εκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση σχεδόν 20% σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά. Σε μεγάλο βαθμό, αυτό οφείλεται στην εισαγωγή των ηλεκτρονικών παιγνιομηχανημάτων τύπου VLT. και σε αλλαγές στη νομοθεσία των στοιχημάτων, που μετέτρεψαν γκρίζες ζώνες σε πλήρως ρυθμισμένους τομείς. Για έναν προϋπολογισμό που εξακολουθούσε να παλεύει με τα απόμερα της κρίσης, αυτή η άνοδος αποτέλεσε ανακούφιση.

Παράλληλα, η ρύθμιση έφερε στο φως δραστηριότητες που παλαιότερα λειτουργούσαν κρυφά, επιτρέποντας καλύτερο έλεγχο και ανοίγοντας την αγορά σε περισσότερους παρόχους, καθώς η Ελλάδα εγκατέλειψε το μονοπώλιο στον χώρο των τυχερών παιχνιδιών. Νέες και παλιές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται τώρα σε ένα σταθερότερο περιβάλλον που προσφέρει θέσεις εργασίας, ενισχύει τις τοπικές κοινωνίες και χρηματοδοτεί πολιτιστικές δράσεις.

Η εξέλιξη του online gambling και η άνοδος του Live Casino

Η ψηφιακή καινοτομία έχει διαμορφώσει σημαντικά τον κλάδο. Τα έσοδα από το online gambling αυξήθηκαν από €437 εκατομμύρια το 2019 σε €540 εκατομμύρια το 2020, μια άνοδος 24%, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία. Στο κέντρο αυτής της εκτίναξης βρίσκεται ο δυναμικός τομέας των Live Casino, όπου πραγματικοί dealers και ψηφιακή πρόσβαση συνδυάζονται σε μια νέα εμπειρία.

Οι παρόχοι επενδύουν διαρκώς σε καλύτερη τεχνολογία streaming, ισχυρότερη ασφάλεια και πιο ομαλές ψηφιακές πλατφόρμες, ανταποκρινόμενοι στη ζήτηση για αυθεντικότητα και προστασία του χρήστη.

Αυτό έχει δημιουργήσει θέσεις εργασίας σε ΙΤ, εξυπηρέτηση πελατών, συμμόρφωση, ακόμα και στην εποπτεία αδειών. Παράλληλα, τα ψηφιακά εργαλεία προσφέρουν στις αρχές καλύτερη παρακολούθηση της δραστηριότητας και των εσόδων.

Ανάπτυξη έργων και περιορισμός της παραοικονομίας

Η πρόοδος συνεχίζεται με γρήγορο ρυθμό. Ένα σημαντικό έργο καζίνο-θέρετρο αξίας $270 εκατομμυρίων, που βρίσκεται σε εξέλιξη, αναμένεται να δημιουργήσει έως και 6.000 θέσεις εργασίας μέχρι το 2025. Μαζί με την κατασκευή, επενδύσεις γίνονται στην εκπαίδευση νέου προσωπικού και στην αναβάθμιση υποδομών μετακίνησης. Τα έργα αυτά ενισχύουν τον τουρισμό και σχετικές υπηρεσίες.

Ταυτόχρονα, οι ελληνικές αρχές εντείνουν τους ελέγχους για την καταπολέμηση του παράνομου τζόγου, που παλαιότερα υπολογιζόταν ότι διακινούσε €1,6 δισεκατομμύρια ετησίως, στερώντας από το κράτος περίπου €500 εκατομμύρια σε φόρους. Οι έρευνες και η επιβολή κυρώσεων έχουν ενισχυθεί, περιορίζοντας μη αδειοδοτημένους παρόχους και αναβαθμίζοντας την προστασία των παικτών, καθώς και τις διαδικασίες κατά του ξεπλύματος χρήματος.

Κοινωνικές επιπτώσεις και ανθεκτικότητα του τομέα

Η οικονομική πρόοδος συνοδεύεται από προκλήσεις. Με περισσότερες ευκαιρίες για τζόγο, διαδικτυακά και σε φυσικούς χώρους, αυξάνονται οι ανησυχίες για εθισμό και άλλες επιπτώσεις στην υγεία. Η πολιτεία και ανεξάρτητοι οργανισμοί εφαρμόζουν αυστηρότερες ρυθμίσεις, βελτιώνουν τους ελέγχους ηλικίας και ενισχύουν καμπάνιες ενημέρωσης.

Οι εποπτικοί φορείς προωθούν εργαλεία υπεύθυνου παιχνιδιού, όπως λίστες αυτοαποκλεισμού, περιορισμούς στη διαφήμιση και παρακολούθηση της συμπεριφοράς των παικτών.

Παράλληλα, ο τουρισμός και η φιλοξενία ωφελούνται από την προσέλκυση παικτών που επισκέπτονται μεγάλους χώρους ψυχαγωγίας και γεμίζουν τα γειτονικά καταλύματα. Παρ’ όλα αυτά, η ισορροπία ανάμεσα στα οικονομικά οφέλη και την κοινωνική ευθύνη αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα του κλάδου.

Ανάπτυξη με υπευθυνότητα

Η ισχυρή δυναμική του κλάδου των τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα συνοδεύεται από αυξημένη ευθύνη. Οι φορείς χάραξης πολιτικής εξετάζουν τους πιθανούς κινδύνους και επενδύουν σε προγράμματα πρόληψης και υποστήριξης για όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα εθισμού.

Με εργαλεία όπως εθνικές γραμμές βοήθειας, μητρώα αυτοαποκλεισμού και τακτικούς ελέγχους της αγοράς, οι αρχές επιδιώκουν να περιορίσουν τις αρνητικές συνέπειες χωρίς να ανακόψουν την οικονομική ανάπτυξη.

Η πρόοδος της Ελλάδας φαίνεται να στηρίζεται τόσο στη σταθερή ρύθμιση και την υπευθυνότητα του κλάδου όσο και στον υγιή ανταγωνισμό της αγοράς.