Επιστροφή στην Κανονικότητα


Γράφει ο Παναγιώτης Μπαρουτης (Πρόεδρος του 13ου Περιφερειακού Τμήματος Αν. Αιγαίου του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας)

EΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑ

Καθώς η χώρα αρχίζει   να κάνει τα πρώτα βήματα  επιστροφής στην κανονικότητα  είναι  αναγκαίο για την επιβίωση της πολλαπλά  πληττόμενης περιφέρειας μας  η γενναία στήριξη της πολιτείας τόσο σε οικονομικό όσο και κοινωνικό επίπεδο. Ταυτόχρονα είναι υποχρέωσή μας , ως πολιτών , να διαφυλάξουμε  την  αυτοπειθαρχία και την αίσθηση αλληλεγγύης  που εκδηλώσαμε κατά τη διάρκεια του κατ΄ οικον περιορισμού.

Πρέπει να γίνει συνείδηση ότι η μέχρι τώρα επιτυχής  αντιμετώπιση της πανδημίας  δεν σημαίνει κατά  κανένα τρόπο την οριστική  αντιμετώπιση της.  Πολύ περισσότερο μάλιστα  αναλογιζόμενοι την επανεμφάνιση  σε δριμύτερη μορφή του προβλήματος σε χώρες με ικανοποιητική αντιμετώπιση  του ιού στην πρώτη φάση, όπως στη Γερμανία και τη Ν. Κορέα.

Είναι προφανές ότι η επαναδραστηριοποίηση των πολιτών είναι απόλυτα αναγκαία και τούτο γιατί μπορεί η επιδότηση ατόμων και επιχειρήσεων να ήταν μια απόλυτα αναγκαία δράση της πολιτείας όμως κατά ουδένα τρόπο δεν μπορεί να παρατείνεται στο διηνεκές  δεδομένου ότι οι δημόσιες παροχές δεν είναι ανεξάντλητες                
                                                       
Η ανάγκη της δυναμικής επανεκκίνησης της οικονομικής δραστηριότητας είναι ιδιαίτερα ζωτική για τη χώρα μας που μόλις βγήκε από μια δεκαετή οικονομική κρίση  με το ΑΕΠ να συρρικνώνεται  στο σύνολο της χώρας  αλλά και ομοιόμορφα σχεδόν σε όλες τις Περιφέρειες  κατά 25% με ταυτόχρονα θηριώδη επίπεδα ανεργίας.

Όσον αφορά το νησί  της Λέσβου αλλά και τις άλλες περιοχές της Περιφέρειας Β. Αιγαίου που σχεδόν μια  πενταετία πλήττονται εκτός από την οικονομική κρίση και από τις συνέπιες των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών  είναι  φυσιολογικό να υφίστανται βαρύτερα πλήγματα από την τρέχουσα πανδημία. Η οικονομική  αβεβαιότητα και η κακή ψυχολογία ήταν τα κυρίαρχα στοιχεία της  τοπικής αγοράς. Τα μέτρα  περιορισμού  έδωσαν την  χαριστική βολή.

Με τα παραπάνω δεδομένα είναι προφανές ότι τα μέτρα στήριξης εργαζομένων , επιχειρήσεων και άλλων πληθυσμιακών  ομάδων είναι ανεπαρκή για μια πολλαπλά  δοκιμαζόμενη αλλά εθνικά κρίσιμη γεωγραφική περιφέρεια. Για αυτό επιβάλλεται τώρα αιρετοί άρχοντες, κοινωνικοί φορείς όπως και όλη η κοινωνία των πολιτών να απαιτήσουμε την  γενναία στήριξη τη Πολιτείας προκειμένου το νησί μας αλλά και όλη η Περιφέρεια Β. Αιγαίου να επανέλθει σε μια ικανοποιητική οικονομική και κοινωνική λειτουργία.

Χρειάζεται, λοιπόν, να ζητήσουμε   πρόσθετη χρηματοδότηση για έργα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης , πρόσθετους πόρους για ιδιωτικές επενδύσεις  από κοινοτικά προγράμματα, χρηματοδοτική ενίσχυση  έργων από εθνικά προγράμματα.  κ.α.   

Ακόμη  δεν πρέπει να διαιωνίζεται το ακανθώδες πρόβλημα της αποσυμφόρησης  των νησιών από τον υπερπληθυσμό των προσφύγων /μεταναστών   πράγμα που απαιτεί εκτός των άλλων και την κατάστρωση  δεσμευτικού χρονοδιαγράμματος.

Πέραν όμως από τις απαιτήσεις που ως κοινωνία  έχουμε  από την πολιτεία πρέπει να  αναφερθούμε  τόσο στις θετικές όσο και στις αρνητικές συνέπειες  που ο κατ΄οικον περιορισμός είχε στις επιχειρήσεις- μικρομεσαίες κατά κανόνα- της περιοχής μας. Καταρχήν  το κλείσιμο των επιχειρήσεων είχε ως πρώτη συνέπεια τη σημαντική αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου και ιδιαίτερα στους τομείς των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών αλλά και στα είδη ρουχισμού, στα καλλυντικά κ.λπ. Αυτό όπως είναι φυσικό απορρόφησε σημαντικό διαθέσιμο εισόδημα από την τοπική αγορά .Από την άλλη παρατηρήθηκε έξαρση, όπως  σημείωσαν και άλλοι σχολιαστές, στην κίνηση και επισκεψιμότητα των συνοικιακών καταστημάτων . Αυτό προφανώς ενίσχυσε τον τζίρο τους με τη θετική επίδραση  στην ανταγωνιστικότητα τους και την ποιοτική βελτίωση των προϊόντων τους.

Ελπίζουμε ότι αυτή η  στήριξη  των τοπικών συνοικιακών καταστημάτων  να συνεχισθεί και μετά την επάνοδο στην κανονικότητα χωρίς η μικρή διαφορά στην τιμή, από το υψηλό μεταφορικό κόστος, να αποθαρρύνει τους καταναλωτές . Παράλληλα  και η τοπική επιχειρηματική κοινότητα  θα πρέπει να προσαρμοσθεί στα νέα δεδομένα γιατί διαφορετικά  ο ανταγωνισμός από τα υπερκαταστήματα  δεν  θα είναι αντιμετωπίσιμος.

Πέραν των προβλημάτων που σχετίζονται με την πανδημία  πρέπει να επισημανθούν μερικά από τα κύρια διαχρονικά προβλήματα  της νησιωτικής μας  Περιφέρειας.

Κατά πρώτο οι απαράδεκτα χαμηλές  και κάτω του κόστους  τιμές των γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων  όπως π.χ. το λάδι και το γάλα  έχουν συμπιέσει ασφυκτικά το εισόδημα  των παραγωγών. Τα ποιοτικά αυτά προϊόντα είναι ο βασικός κορμός της οικονομίας της περιοχής μας και  δικαιούνται κάθε κρατικής υποστήριξης αφού συμμετέχουν σημαντικά στη σύνθεση του ΑΕΠ της χώρας.

Ύστερα  ο τουρισμός, με ελάχιστες εξαιρέσεις , δεν γνώρισε ποτέ  ιδιαίτερη  άνθηση  στην Περιφέρεια μας  . Ο συγκεκριμένος κλάδος αφού γνώρισε αρχικά την αρνητική επίδραση των προσφυγικών/μεταναστευτικών ροών , τώρα  απειλείται σοβαρά από το ενδεχόμενο  των μηδενικών  αφίξεων λόγω της πανδημίας. Παρέλκει να σημειώσουμε τις οικονομικές και κοινωνικές προεκτάσεις που το πρόβλημα θα έχει  στις περιοχές του νησιωτικού μας χώρου.

Ένα άλλο διαχρονικό πρόβλημα είναι το υψηλό μεταφορικό κόστος  στις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες τόσο για τα φυσικά πρόσωπα όσο και τα εμπορεύματα. Η θέσπιση του μεταφορικού ισοδυνάμου  απετέλεσε μια θετική παροχή αλλά όχι αρκετή  για  την ικανοποιητική αντιμετώπιση του προβλήματος. Η επέκτασή του σε όλους τους επισκέπτες  των περιοχών εφαρμογής του  θα μπορούσε να δώσει  ισχυρή ώθηση στην τουριστική κίνηση αυτών των περιοχών.

Θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικό για την Περιφέρεια να δραστηριοποιηθεί ώστε τα επενδυτικά σχέδια στον αγροτοκτηνοτροφικό τομέα να  προωθούνται για υλοποίηση το ταχύτερο δυνατόν. Προπάντων δεν πρέπει να χάνονται  χρήματα λόγω αδυναμίας υλοποίησης  σχετικών προγραμμάτων. Σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει με αποτελεσματικές κινήσεις να γίνεται ανακατεύθυνση των κονδυλίων αυτών σε άλλες υλοποίησες δράσεις και προγράμματα. Ως παράδειγμα αναφέρουμε το πρόγραμμα  για τα Σχέδια Βελτίωσης  στον αγροτικό τομέα  όπου θα μπορούσαν να ικανοποιηθούν όλα τα αιτήματα  με την χρησιμοποίηση των αζήτητων κονδυλίων  των 5.450.000 ευρώ που προκηρύχθηκαν για εγγειοβελτιωτικά έργα.

Δεν θα παραλείψουμε να επαναφέρουμε το θέμα της θέσπισης, έστω και πειραματικά, θεματικών  Ελεύθερων Οικονομικών Ζωνών (ΕΟΖ)οι οποίες με ένα προσεκτικό σχεδιασμό θα μπορούσαν να δώσουν σημαντική ώθηση στις χειμαζόμενες οικονομίες της Περιφέρειάς μας

Τέλος, να υπενθυμίσουμε για πολλοστή φορά, ότι η  Περιφέρεια Β. Αιγαίου είναι σταθερά σε μια από τις τελευταίες  θέσεις από άποψη ΑΕΠ τόσο στο εθνικό όσο και στο κοινοτικό επίπεδο.

Μπαρούτης Παναγιώτης.