Πολιτικοί δρόμοι: «Λαϊκισμός, ο σύγχρονος εχθρός της δημοκρατίας..» | Του Π. Αιβαλιώτη
Γράφει για το LesvosPost ο Παύλος Γ. Αιβαλιώτης (Πολιτικός επιστήμονας)
ΛΑΙΚΙΣΜΟΣ. Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Ντόναλντ Τράμπ,Ορμπαν ,Ερντογάν, Ανδρέας Παπανδρέου (κατά την πρώτη περίοδο του ) ,Αλέξης Τσίπρας (κατά τη πρώτη περίοδό του), Άδωνης Γεωργιάδης (όλες τις περιόδους), Παύλος Πολάκης (όλες τις περιόδους).Πολιτικά πρόσωπα διαφορετικής ιδιοσυγκρασίας ,πολιτικών πεποιθήσεων αλλά και ικανότητας διακυβέρνησης. Έχουν όμως ένα κοινό στοιχείο. Χρησιμοποίησαν και χρησιμοποιούν το εργαλείο της πολιτικής χειραγώγησης που λέγεται λαϊκισμός.
Οι λαϊκιστές υποστηρίζουν ότι οι ίδιοι αποτελούν την αυθεντική φωνή του λαού . Ο Ούγγρος πολιτικός Όρμπαν έχει δηλώσει.<< Δεν μπορεί το έθνος να βρίσκεται στην αντιπολίτευση>> Οι λαϊκιστές υποκινούν την αγανάκτηση του λαού και την αξιοποιούν σε μεταγενέστερο χρόνο. (Οι αγανακτισμένοι στην Ελλάδα δεν υπήρξαν πολιτικά ουδέτεροι….). Αξιοποιούν την οργή και τον θυμό των πολιτών και υπόσχονται ότι οι ίδιοι θα προσφέρουν την δίκαιη οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική δικαιοσύνη. Όμως, στην πράξη ο μοναδικός τους πόθος είναι η κατάκτηση της εξουσίας , η αρπαγή κάθε προνομίου, διά μέσου αυτής, αγνοώντας ηθελημένα τα δημοκρατικά τους καθήκοντα.
Αντίθετα , η πολιτική τους συμπεριφορά αποκαλύπτει ότι βλέπουν ως εμπόδιο τους δημοκρατικούς θεσμούς. Οι εκλογές για εκείνους είναι αναγκαίο κακό, το σύνταγμα για τους χαρισματικούς ηγέτες λαϊκίστικης κοπής δεν είναι ο ανώτερος νόμος του κράτους αλλά ο δρόμος που θα ανοίξει όλες τις προϋποθέσεις εδραίωσης της πολιτικής τους εξουσίας. Ακόμη και θεσμοί της άμεσης δημοκρατίας που είναι τα δημοψηφίσματα επιτελούν ένα και μοναδικό έργο. Την συνενοχή του λαού στο κυβερνητικό λαϊκίστικο πρόγραμμα. Τέλος ,οι λαϊκιστές αδυνατούν να προσαρμοστούν στην ιδέα ότι μπορούν να χάσουν την εξουσία. Πρόσφατο παράδειγμα η δήλωση του Ερντογάν ότι απαιτεί να επαναληφθούν οι δημοτικές εκλογές στην Πόλη γιατί απλά τις έχει χάσει.
Η ρητορική των λαϊκιστών πολιτικών μιλάει στο θυμικό των πολιτών. Επενδύει στον φόβο και στην ανασφάλεια. Η δημιουργία μίας φοβικής κοινωνίας θα ελαχιστοποιήσει της πιθανότητες να υπάρξουν αντιδράσεις . Επιπλέον , ο πολιτικός λόγος στοχεύει στην δημιουργία εχθρών. Ο Τράμπ κατά των ισλαμιστών, ο Ερντογάν κατά των Γκιουλενιστών , Ο Αντρέας Παπανδρέου κατά των δεξιών (ας μην παραλείψουμε να αναφέρουμε ότι και τους κεντροαριστερούς σοσιαλδημοκράτες δεν τους θεωρούσε ισάξιους με τους σοσιαλιστές του Πασοκ …) . Και τέλος η ηγετική ομάδα του σύριζα υποστηρίζει ότι όσοι δεν συμφωνούν με το κυβερνητικό τους έργο ανήκουν στον <<άξονα του κακού>>
Η δημοκρατία έχει βασικά χαρακτηριστικά. Τον πλουραλισμό και την ανεκτικότητα. Την υπεράσπιση των ατομικών και των κοινωνικών δικαιωμάτων. Οι λαϊκιστές (ακρο)δεξιάς προέλευσης αξιοποιώντας την παρουσία μεταναστών και προσφύγων σε Ευρωπαϊκά εδάφη γνωρίζουν ότι τώρα είναι η δικιά τους ευκαιρία να αναδείξουν την πολιτική τους ατζέντα. Από την άλλη, υπάρχουν αριστεροί λαϊκιστές που μοναδικό παράδειγμα αποτελεί η πρώτη διακυβέρνηση του σύριζα οι οποίοι θέλησαν να ενθαρρύνουν τον λαό να πεί όχι και μετά να ψιθυρίσει το ναι διχάζοντας σε μία κρίσιμη ιστορική φάση τους Έλληνες πολίτες.
Συμπερασματικά , ο λαϊκισμός έχει αριστερές και δεξιές εκδοχές .Όμως δεν θα πέσουμε στο εύκολο συμπέρασμα να πούμε ότι όλοι οι λαϊκιστές είναι το ίδιο επικίνδυνο για τη δημοκρατία. Ο αυταρχικός πολιτικός Ερντογάν είχε τα ίδια χαρακτηριστικά με τον Αλέξη Τσίπρα αλλά και τον Ανδρέα Παπανδρέου,, Σε καμία περίπτωση. Εκείνο όμως που οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε είναι ότι μας αξίζουν πολιτικοί που θα επιχειρηματολογούν με λογικές αποδείξεις αλλά και θα λογοδοτούν με δημοκρατικές διαδικασίες το κυβερνητικό τους έργο.
Παύλος Γ. Αιβαλιώτης
ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ