Η ΥΓΕΙΑ ΜΑΣ : «Χοληστερίνη…. ένας ύπουλος “ εχθρός”...» - Του Μελετιάδη Κωνσταντίνου


**Γράφει για το LesvosPost ο Μελετιάδης Κωνσταντίνος (Επιμελητής Β’ Γενικής Ιατρικής, Π.Ι Ιππειου, ΚΥ Μυτιλήνης)


«Χοληστερίνη…. ένας ύπουλος “ εχθρός”...»
Μελετιάδης Κωνσταντίνος

Η χοληστερίνη ή χοληστερόλη είναι μια λιπαρή ουσία, απαραίτητη για τη λειτουργία των κυττάρων, όπως και για την παραγωγή και τον μεταβολισμό των ορμονών.

Η χοληστερόλη που υπάρχει στον οργανισμό μας προέρχεται από δύο πηγές: την τροφή και το συκώτι, το οποίο παράγει την απαραίτητη ποσότητα χοληστερόλης που χρειαζόμαστε.

Υπάρχουν δύο είδη χοληστερόλης:

Η HDL (υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνη) λέγεται και "καλή" χοληστερίνη γιατί απομακρύνει τη"κακή" χοληστερόλη από τις αρτηρίες και την οδηγεί στο συκώτι όπου αποβάλλεται από τον οργανισμό. Άτομα που έχουν υψηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης μειώνουν το ποσοστό εμφάνισης προβλημάτων που σχετίζονται με την χοληστερόλη.

Η LDL (χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνη) λέγεται και "κακή" χοληστερίνη γιατί ευθύνεται για τη μεταφορά της χοληστερόλης από το συκώτι στους ιστούς του σώματος και την τοποθέτησή της στα τοιχώματα των αρτηριών, εμποδίζοντας την κυκλοφορία του αίματος.

Ποια είναι τα φυσιολογικά επίπεδα χοληστερόλης στον οργανισμό?

Η υπερχοληστερολαιμία μπορεί να είναι :

Κληρονομική διαταραχή στην οποία ο μεταβολισμός της χοληστερόλης δεν είναι φυσιολογικός.Να οφείλεται στην κατανάλωση τροφών που περιέχουν πολλά κεκορεσμένα λίπη.Να οφείλεται σε κάποια νόσο που αυξάνει τα επίπεδα της χοληστερόλης, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, ο υποθυρεοειδισμός ή νοσήματα των νεφρών και του ήπατος.

Η αύξηση της χοληστερόλης στο αίμα προκαλεί εναπόθεση λιπών στην εσωτερική επιφάνεια των αρτηριών στις οποίες κυκλοφορεί το αίμα. Η εναπόθεση λίπους στα τοιχώματα των αρτηριών κάνει τις αρτηρίες να χάνουν την ελαστικότητά τους (αρτηριοσκλήρυνση) και προκαλεί στένωση του αυλού τους, με αποτέλεσμα την επιβράδυνση της ροής του αίματος που μπορεί να οδηγήσει σε σχηματισμό θρόμβων και πλήρη διακοπή της ροής. Όταν αυτό συμβεί στις αρτηρίες της καρδιάς (στεφανιαίες), ακολουθεί καρδιακό έμφραγμα, το οποίο είναι σήμερα μία από τις πιο συχνές αιτίες θανάτου.

Η υπερχοληστερολαιμία είναι σιωπηλή νόσος. Δεν υπάρχουν συμπτώματα μέχρι να εκδηλωθούν επιπλοκές, όπως είναι ο πόνος στο στήθος λόγω κακής κυκλοφορίας του αίματος στις στεφανιαίες ή πόνος στη γάμπα λόγω στένωσης αρτηριών των ποδιών.

Η χοληστερόλη -όταν δεν οφείλεται σε κληρονομικά ή γενετικά αίτια- αντιμετωπίζεται με αλλαγές στον τρόπο ζωής μας, όπως η αύξηση της άσκησης, η απώλεια βάρους καθώς και η προσπάθεια να ελέγχουμε το καθημερινό άγχος. Το πιο σημαντικό όμως βήμα για να μειώσουμε τη χοληστερόλη είναι η διατροφή μας, και κυρίως, ο έλεγχος των λιπαρών που καταναλώνουμε. Στόχος της θεραπείας είναι να ελαττωθεί η LDL, "κακή" χοληστερόλη και να αυξηθεί η HDL,"καλή" χοληστερόλη. Επιπλέον σε σοβαρές περιπτώσεις χορηγείται φαρμακευτική αγωγή για την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος.


Όσο αφορά την διατροφή καλό είναι να ακολουθουνται οι οδηγίες του παρακάτω πινάκα.

Δίαιτα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων

• Περιορισμός του ζωικού λίπους.
• Λήψη τροφίμων με χαμηλή περιεκτικότητα σε λίπος.
• Κατανάλωση τροφών με φυτικές στερόλες και στανόλες.
• Χρήση ελαιολάδου αντί για σπορέλαια.
• Κατανάλωση ψαρικών, που περιέχουν τα ω-3 λιπαρά οξέα.
• Έλεγχος του σωματικού βάρους.
• Συστηματική σωματική δραστηριότητα

Υπολιπαιδιμική Δίαιτα 

Τρώτε άνετα
Πουλερικά (κοτόπουλο, γαλοπούλα χωρίς πέτσα, κουνέλι, κυνήγι)
Ψάρια (Όλα τα άσπρα χωρίς πέτσα)
Όσπρια (φασόλια, ρεβύθια, φακές, κουκιά, φάβα)
Γάλα, γιαούρτι(0-1% λιπαρά), τυριά (μυζήθρα, νωπή ή κίτρινο τυρί <10 br=""> Έλαια (ελαιόλαδο, καλαμποκέλαιο, σογιέλαιο, ηλιέλαιο, φυτική μαραγαρίνη)
Ψωμί (προτιμήστε ολικής αλέσεως), φρυγανιές, κρίσπις
Δημητριακά (κόρν-φλέϊκς, κ.ά., μακαρόνια, ρύζι, πατάτες)
Λαχανικά (όλα)
Φρούτα
(όλα, φρέσκα 7 αποξηραμένα, κομπόστες χωρίς ζάχαρη)
Ποτά (καφές, τσάι)
Τρώτε με εγκράτεια
Κρέας (μοσχάρι, χοιρινό χωρίς λίπος, άπαχο ζαμπόν, μοσχαρίσια λουκάνικα)
Ψάρια (θαλασσινά, μύδια, αστακός, καραβίδες, σολομός)
Γάλα, γιαούρτι(<2 br=""> Αυγά (μέχρι 4 /εβδομάδα)
Ξηροί καρποί (φιστίκια, καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα)
Ελιές
Ποτά (κρασί στο φαγητό)
Λιχουδιές (γρανίτες, ποπ-κόρν, φρουτοχυμοί, λουκούμια, γλυκά κουταλιού, κέϊκ, κουλουράκια)
Αποφεύγετε
Κρέας (συκώτι, μπέϊκον, χοιρινά λουκάνικα)
Πουλερικά (χήνα, πάπια)
Γαλακτοκομικά (πλήρες γάλα & γιαούρτη, κρέμα γάλακτος, σκληρά τυριά, γραβιέρα, κασέρι, κρεμώδη)
Λίπη (βούτυρο, μαργαρίνη με στερεά υδρογονωμένα έλαια)
Γλυκά (πάστες, τούρτες, κρουασάν, τσουρέκι, παγωτό, σοκολάτα)
Ποτά (σοκολάτα ρόφημα)
Τσιπς
Tηγανητές πατάτες Mαγιονέζα
Σάλτσες με κρέμα γάλακτος

**Μελετιαδης Κωνσταντίνος
Επιμελητής Β’ Γενικής Ιατρικης
Π.Ι Ιππειου
ΚΥ Μυτιλήνης